ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΡΑΔΙΟΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΑΝΑΜΕΤΑΔΟΤΩΝ-ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΩΝ-ΡΑΔΙΟΦΑΡΩΝ

ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΡΑΔΙΟΕΡΑΣΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΑΝΑΜΕΤΑΔΟΤΩΝ-ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΩΝ- ΡΑΔΙΟΦΑΡΩΝ

του Νομικού: Κώστα Τρανσβαλίδη SV2HPH

     Η Πολιτεία για πρώτη φορά αντιμετώπισε σοβαρά το ζήτημα της αδειοδότησης των ραδιοερασιτεχνικών αναμεταδοτών/επαναληπτών/ ραδιοφαρών (εφεξής για λόγους συντομίας «α/ε/ρ»), με την υπ’αριθμόν 38200/1136/11-8-2011 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1969, τ.Β’), γνωστή και ως «Κανονισμός λειτουργίας ερασιτεχνικών σταθμών ασυρμάτου» και συγκεκριμμένα με το άρθρο 26 αυτής. Ο προϊσχύσας Κανονισμός (68000/763/9-12-2002 ΦΕΚ 1579,τ.Β’) ουδόλως ασχολούνταν με το εν λόγω ζήτημα, αγνοώντας το σχεδόν επιδεικτικά, περιοριζόμενος μόνον στην πρόβλεψη των διακριτικών κλήσης που θα μπορούσαν να αποδοθούν στους ανωτέρω σταθμούς.

            Τις συνέπειες αυτού του «κενού» τις βιώσαμε έντονα και ποικιλότροπα τα προηγούμενα χρόνια, με την εγκατάσταση πολλών α/ε/ρ από την ίδια θέση, με τη δέσμευση συχνοτήτων από α/ε/ρ που ποτέ δεν λειτούργησαν ή που σε μικρό χρονικό διάστημα απενεργοποιήθηκαν κλπ.

            Το προαναφερθέν άρθρο 26 του Κανονισμού, τροποποιήθηκε εκ νέου σχετικά πρόσφατα, με την υπ’αριθμόν 10800/310/4-3-2013 (ΦΕΚ 648, τ.Β’) Υπουργική Απόφαση, αντικαθιστώντας στο σύνολό της την αρχική μορφή του άρθρου.

        Επιπλέον, με την υπ’αριθμόν 48263/959/9-11-2012 (ΦΕΚ 2997,τ.Β’) Κοινή Υπουργική Απόφαση, συμπεριλήφθηκαν στις κεραίες χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής περιβαλλοντικής όχλησης οι κεραίες των α/ε/ρ, με συνέπεια αυτές, εφόσον πληρούνται όλες οι νόμιμες προϋποθέσεις, να εξαιρούνται από τη διαδικασία αδειοδότησης που προβλέπει το άρθρο 1 του ν.2801/2000 και το άρθρο 30 του ν.4070/2012, από την υποχρέωση προηγούμενης περιβαλλοντικής αδειοδότησης και από την υποχρέωση λήψης οιασδήποτε άδειας ή έγκρισης από τις αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες, εκτός εάν η εγκατάσταση αυτών γίνεται σε προστατευόμενες περιοχές (π.χ. αεροδρόμια, αρχαιολογικούς χώρους, ακίνητα μνημεία κλπ). Σημειωτέον ότι γιά πρώτη φορά δίδεται ο ορισμός των εν θέματι μη επανδρωμένων σταθμών με το άρθρο 2 της εν λόγω Κ.Υ.Α.

          ΠΡΟΣΟΧΗ : Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 1 της Κ.Υ.Α. 48263/959, οι διατάξεις της δεν έχουν εφαρμογή σε περίπτωση τοποθέτησης σε κατασκευή κεραιών η οποία δεν εξαιρείται από τη διαδικασία αδειοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 1 του ν.2801/2000 και το άρθρο 30 του ν.4070/2012, ενώ επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 8 της ίδιας Κ.Υ.Α, μπορεί - κατά περίπτωση – να απαιτηθεί άδεια δόμησης ή έγκριση εργασιών μικρής κλίμακας.

          Ας κάνουμε όμως κατ’αρχήν μια εγγύτερη προσέγγιση στο άρθρο 26 του Κανονισμού, όπως αυτό σήμερα ισχύει και φέρει τον τίτλο «Αναμεταδότες – Επαναλήπτες – Ραδιοφάροι».

        Από την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού προκύπτει ότι δικαίωμα αδειοδότησης με ειδική άδεια, κατηγορίας 1, η οποία εκδίδεται από την αρμόδια Περιφερειακή Υπηρεσία, έχουν μόνον οι ραδιοερασιτεχνικοί σύλλογοι, σε αντίθεση με το προϊσχύσαν καθεστώς, το οποίο αναγνώριζε τη δυνατότητα αυτή και σε μεμονωμένους ραδιοερασιτέχνες (σε ειδικές περιπτώσεις νησιωτικών ή απομονωμένων περιοχών ή για μελέτες της διάδοσης). Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση της ειδικής άδειας είναι η προηγούμενη «μελέτη ηλεκτρομαγνητικής εναρμόνισης», η οποία πραγματοποιείται με μέριμνα των ενδιαφερόμενων συλλόγων, λαμβανομένων υπόψη των τεχνικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών των ήδη νομίμως λειτουργούντων ραδιοερασιτεχνικών «σταθμών» (σ.σ. πρόκειται προφανώς για αβλεψία του συντάκτη, αντί του ορθού «αναμεταδοτών-επαναληπτών-ραδιοφάρων»).

        Η παράγραφος 2 και οι οκτώ (-8-) υποπαράγραφοι αυτής καθορίζουν τη διαδικασία που πρέπει να τηρηθεί και ιδίως τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν προκειμένου να χορηγηθεί η ειδική άδεια. Συγκεκριμένα, απαιτείται η υποβολή σχετικής αίτησης στην Α.Π.Υ. (ως τέτοια σύμφωνα με την παρ. 23 του άρθρου 2 του ισχύοντος Κανονισμού νοείται αυτή της έδρας του συλλόγου), υπογεγραμμένη από το νόμιμο εκπρόσωπο του συλλόγου ή από άλλο φυσικό πρόσωπο, το οποίο έχει όμως ειδικά εξουσιοδοτηθεί για το σκοπό αυτό. Το πρόσωπο που θα υπογράφει την αίτηση και τα λοιπά προβλεπόμενα δικαιολογητικά, χαρακτηρίζεται ως «υπεύθυνος του αναμεταδότη-επαναλήπτη-ραδιοφάρου».  Για λόγους οικονομίας του χώρου, δεν επαναλαμβάνω τα δικαιολογητικά που διεξοδικά αναφέρονται στα σχετικά εδάφια, περιορίζομαι μόνο να επισημάνω ιδιαίτερα την ευθύνη που αναλαμβάνεται με την υπογραφή και υποβολή υπευθύνων δηλώσεων του ν.1599/1986, την εξασφάλιση της άδειας του ιδιοκτήτη του χώρου σχετικά με την εγκατάσταση του α/ε/ρ και της κεραίας του, καθώς και την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας λειτουργίας του α/ε/ρ. Όλα τα ανωτέρω απαιτούμενα δικαιολογητικά, υποβάλλονται σε φυσική μορφή στην Α.Π.Υ., μαζί με την οικεία αίτηση καθώς και σε μέσο ηλεκτρονικής καταγραφής (οπτικό δίσκο/CD) στο οποίο θα περιλαμβάνονται επεξεργάσιμα ηλεκτρονικά αρχεία, με την αίτηση και το τεχνικό παράρτημα. Στο ιστότοπο του αρμόδιου καθ’ύλη Υπουργείου (http://www.yme.gr/?getwhat=1&oid=1035&id=&tid=1055) έχει ήδη αναρτηθεί υπόδειγμα της εν λόγω αίτησης και των μορφοτύπων ηλεκτρονικών αρχείων, με λεπτομερείς οδηγίες ως προς τη συμπλήρωσή τους.

          Η Α.Π.Υ., μετά από έλεγχο της υποβληθείσας αίτησης και των συνοδών δικαιολογητικών, αποστέλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου το μέσο ηλεκτρονικής καταγραφής, η τελευταία δε, μετά από έλεγχο και συνεννοήσεις με τυχόν συναρμόδιες υπηρεσίες (όπως π.χ. στην περίπτωση που σύλλογος με έδρα την Αθήνα επιθυμεί να εγκαταστήσει α/ε/ρ σε άλλη ραδιοερασιτεχνική περιοχή), χορηγεί το διακριτικό κλήσης και ενημερώνει την Α.Π.Υ., η οποία εν τέλει εκδίδει την ειδική άδεια, αντίγραφο της οποίας αποστέλλει στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργείου και στην Ε.Ε.Τ.Τ.

           Σύμφωνα με την παρ. 5 απαγορεύεται η εγκατάσταση και λειτουργία α/ε/ρ  χωρίς την έκδοση ειδικής αδείας.

          Η παρ. 6 ορίζει το αυτονόητο, ότι κάθε αδειούχος ραδιοερασιτέχνης μπορεί να χρησιμοποιεί ισότιμα και ανεμπόδιστα όλους τους αδειοδοτημένους α/ε/ρ, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Η χρήση α/ε/ρ αποκλειστικά από συγκεκριμένους ραδιοερασιτέχνες ή από τα μέλη κάποιου συλλόγου, απαγορεύεται, ο δε υπεύθυνος του α/ε/ρ οφείλει να μεριμνά για την ορθή και αδιάλειπτη λειτουργία τους, λαμβάνοντας υπόψη τις διατάξεις του ισχύοντος Κανονισμού, καθώς και τη ραδιοερασιτεχνική δεοντολογία.

           Την περίπτωση πρόκλησης παρεμβολών και λοιπών λειτουργικών προβλημάτων μεταξύ υφισταμένων και νομίμως λειτουργούντων α/ε/ρ αντιμετωπίζει η παρ. 7, επιβάλλοντας στον υπεύθυνο του πιο πρόσφατα αδειοδοτηθέντος α/ε/ρ την υποχρέωση για άμεση άρση κάθε δυσλειτουργίας ή για προσωρινή διακοπή της λειτουργίας αυτού, μέχρι την επίλυση του προβλήματος. Σε περίπτωση πρόκλησης «επιβλαβών παρεμβολών» (ο ορισμός τους δίδεται στην παρ. 12 του άρθρου 2 του ισχύοντος Κανονισμού), ο υπεύθυνος του α/ε/ρ πρέπει να προβεί σε άμεση προσωρινή διακοπή της λειτουργίας του, μέχρι την επίλυση του προβλήματος.

      Η παρ. 8 ρυθμίζει τη λειτουργία περισσοτέρων α/ε/ρ που λειτουργούν ταυτόχρονα σε κοινό κύκλωμα, είτε ως σταθμοί αναμετάδοσης ή εν παραλλήλω ή σε διαφορετικές συχνότητες. 

    Η διάρκεια ισχύος της ειδικής άδειας των α/ε/ρ ορίζεται με την παρ. 9 δεκαετής και μπορεί να τροποποιείται, αλλά και να ανανεώνεται για ίση χρονική περίοδο, με την εκ νέου υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών και την έκδοση του προβλεπόμενου παραβόλου. Σε περίπτωση που λήξει η ισχύς της άδειας, αποσβένυται κάθε δικαίωμα λειτουργίας του α/ε/ρ, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της εγκατάστασης της κεραίας του.

     Πριν την εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του α/ε/ρ ο ενδιαφερόμενος σύλλογος θα πρέπει να εξασφαλίσει την άδεια εγκατάστασης της κατασκευής κεραίας αυτού ή την υποβολή της ηλεκτρονικής δήλωσης που θα δούμε κατωτέρω, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις χαρακτηρισμού της εγκατάστασης ως χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής περιβαλλοντικής όχλησης.

      Τέλος, από το συνδυασμό της παρ. 5 του άρθρου 27 του ισχύοντος Κανονισμού και της παρ. 3 του άρθρου 2 της ΥΑ 10800/310 προκύπτουν τα ακόλουθα : Οι α/ε/ρ που ήδη περιλαμβάνονται στον εγκεκριμένο από το Υπουργείο πίνακα έχουν μεταβατική περίοδο δέκα ετών προκειμένου να εξασφαλίσουν την αδειοδότησή τους σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Αιτήσεις που υποβλήθηκαν πριν την έναρξη ισχύος της ΥΑ 38200/1136 (δηλ. πριν τις 2/9/2011) και ήταν ακόμα σε εκκρεμότητα δεν εξετάζονται και θα πρέπει να υποβληθούν από τους ενδιαφερόμενους συλλόγους νέες αιτήσεις και δικαιολογητικά, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. Αντιθέτως, αιτήσεις που υποβλήθηκαν μετά την ανωτέρω ημερομηνία, εξετάζονται σύμφωνα με το άρθρο 26 του ισχύοντος Κανονισμού, εφόσον υποβληθούν τα απαιτούμενα συμπληρωματικά δικαιολογητικά.

       Όλα τα παραπάνω αφορούν τη διαδικασία αδειοδότησης του α/ε/ρ και θα πρέπει να διακρίνονται σαφώς από τη διαδικασία αδειοδότησης ή απαλλαγής από αυτήν της εγκατάστασης της κεραίας αυτού. Για την τελευταία ως άνω περίπτωση (δηλαδή αυτήν κατά την οποία δεν απαιτείται η προηγούμενη αδειοδότηση της κεραίας του α/ε/ρ) προβλέπει η υπ’αριθμόν 48263/959 ΚΥΑ. Ειδικότερα, το άρθρο 3 αυτής, κατατάσσει σε κατηγορίες τις εγκαταστάσεις κατασκευών κεραιών χαμηλής ηλεκτρομαγνητικής περιβαλλοντικής όχλησης (ΕΚΚΧΟ), περιλαμβάνοντας στην περ. Ζ του εν λόγω άρθρου τις κεραίες των ραδιοερασιτεχνικών α/ε/ρ, εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι εκεί αναφερόμενες προϋποθέσεις. Η δήλωση κεραίας η οποία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ανωτέρω ΚΥΑ γίνεται ηλεκτρονικά προς την Ε.Ε.Τ.Τ., όπως λεπτομερώς προβλέπει το άρθρο 6 αυτής. Παράλληλα το άρθρο 5 προβλέπει τον ορισμό τεχνικού υπευθύνου της κεραίας, ο οποίος θα πρέπει να τηρεί τον τεχνικό φάκελο της κεραίας, ευθυνόμενος για την πληρότητα και την ορθότητα των στοιχείων που περιέχονται σ’αυτόν και υποχρεούμενος στην υποβολή αυτού σε έλεγχο όταν του ζητηθεί από τις αρμόδιες Αρχές. Σημαντικές ρυθμίσεις που πρέπει να ληφθούν υπόψη περιλαμβάνονται και στο άρθρο 4 της ΚΥΑ, ενώ το άρθρο 7 ορίζει τα σχετικά με την παύση λειτουργίας της κεραίας, είτε οικειοθελούς, είτε υπό μορφή κύρωσης.

        Μέχρι τη σύνταξη πάντως του άρθρου αυτού (τέλη Απριλίου 2013), δεν διαπίστωσα στον ιστότοπο της Ε.Ε.Τ.Τ. τη δημιουργία κατάλληλης υποδομής για την υποβολή της προβλεπόμενης ηλεκτρονικής δήλωσης, παρά το γεγονός ότι σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 2 της ΚΥΑ 48263/959 οι ραδιοερασιτεχνικοί σύλλογοι, είναι υποχρεωμένοι εντός προθεσμίας έξι μηνών από την έναρξη ισχύος της ΚΥΑ να υποβάλλουν την ηλεκτρονική δήλωση για τους νομίμως λειτουργούντες α/ε/ρ που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω ΚΥΑ. Η καταληκτική ημερομηνία που θεσπίσθηκε με το άρθρο 10 παρ. 2 λήγει στις 12 Μαΐου 2013, οπότε εικάζω ότι με νεώτερη Υπουργική Απόφαση θα δοθεί εγκαίρως παράταση της προθεσμίας. Είναι πάντως σκόπιμο, προς αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων, οι ραδιοερασιτεχνικοί σύλλογοι αφενός μεν επιδιώξουν την έκδοση σχετικής Απόφασης γιά παράταση της προθεσμίας με παραστάσεις και υπομνήματα προς το αρμόδιο Υπουργείο, αφετέρου δε να εξετάσουν τη δυνατότητα έγγραφης (δηλαδή μη ηλεκτρονικής) υποβολής της σχετικής δήλωσης προς την Ε.Ε.Τ.Τ., με το περιεχόμενο που ορίζει το άρθρο 6 της ΚΥΑ 48263/959, επισημαίνοντας το γεγονός ότι γιά λόγους που ανάγονται στην Ε.Ε.Τ.Τ. δεν είναι εφικτή η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης.

        Για κεραίες α/ε/ρ που δεν μπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία των ΕΚΚΧΟ ή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις απαλλαγής από την αδειοδότηση σύμφωνα με τους ν. 2801/2000 και 4070/2012, εφαρμοστέες είναι η υπ’αριθμόν 661/2012 απόφαση της Ε.Ε.Τ.Τ. (ΦΕΚ 2529, τ. Β’), η υπ’αριθμόν 672/2012 όμοια (ΦΕΚ 3295, τ. Β’) καθώς και το άρθρο 30 του ν.4070/2012.